Toksik granülasyon, özellikle nötrofil lökositlerinde görülen bir morfolojik anormalliktir. Bu anormallik, hücre sitoplazmasında normalden daha büyük ve koyu renkli granüllerin varlığı ile karakterizedir. Toksik granülasyon genellikle enfeksiyon, inflamasyon veya toksik maddelere maruz kalma gibi durumlarda ortaya çıkar ve kemik iliğinin artan lökosit üretimine yanıt olarak gelişir.
Toksik granülasyonun temel nedeni, kemik iliği'nin artan lökosit üretimine yanıt vermesidir. Bu hızlı üretim sürecinde, nötrofil öncülleri (örneğin, promiyelositler ve miyelositler) yeterince olgunlaşamadan dolaşıma salınır. Bu durum, sitoplazmik granüllerin normalden daha büyük ve yoğun olmasına neden olur.
Toksik granülasyona yol açan başlıca nedenler şunlardır:
Toksik granülasyon tanısı, genellikle periferik kan yayması'nın mikroskop altında incelenmesiyle konulur. Hematoloji uzmanı, nötrofillerin sitoplazmasındaki anormal granülleri değerlendirir. Granüllerin boyutu, sayısı ve yoğunluğu, toksik granülasyonun derecesini belirlemede önemlidir.
Toksik granülasyonun varlığı, altta yatan bir enfeksiyon, inflamasyon veya toksik maruziyetin bir göstergesi olabilir. Bu nedenle, toksik granülasyon tespit edildiğinde, etiyolojiyi belirlemek için ek testler (örneğin, kan kültürü, CRP ve sedimantasyon hızı) yapılabilir.
Toksik granülasyonun kendisi bir hastalık değildir, ancak altta yatan bir patolojik sürecin belirtisidir. Bu nedenle, toksik granülasyonun tedavisi, altta yatan nedenin tedavi edilmesini içerir. Örneğin, bakteriyel enfeksiyon durumunda antibiyotikler kullanılırken, inflamatuar hastalıklarda anti-inflamatuar ilaçlar veya immünosupresanlar kullanılabilir. Toksik maruziyet durumunda ise, toksik maddeye maruziyeti ortadan kaldırmak ve destekleyici tedavi uygulamak önemlidir.
Altta yatan neden tedavi edildikten sonra, kemik iliği normal lökosit üretimine döner ve toksik granülasyon zamanla kaybolur.
Toksik granülasyonun ayırıcı tanısında, benzer morfolojik değişikliklere neden olabilecek diğer durumlar dikkate alınmalıdır. Bunlar şunları içerir:
Toksik granülasyon, nötrofil lökositlerinde görülen bir morfolojik anormalliktir ve genellikle enfeksiyon, inflamasyon veya toksik maruziyet gibi altta yatan bir durumun belirtisidir. Tanı, periferik kan yayması'nın incelenmesiyle konulur ve tedavi, altta yatan nedenin tedavi edilmesini içerir. Toksik granülasyonun doğru bir şekilde yorumlanması, altta yatan patolojik sürecin belirlenmesine ve uygun tedavinin başlanmasına yardımcı olabilir.